Spherical plain bearing and rod ends

กาบเพลาผิวโค้งและปลายก้านสูบ

กาบเพลาผิวโค้ง (Spherical Plain Bearings)

เป็นชิ้นส่วนสำเร็จรูปที่ปรับแนวได้เอง และสามารถรองรับการเยื้องแนวและการดัดแอ่นตัวของเพลาได้ทุกทิศทาง ผิวนอกของวงแหวนในเป็นผิวนูนโค้ง สอดรับกับผิวด้านในของวงแหวนนอกที่ทำเป็นเบ้า แรงกระทำต่อกาบเพลาผิวโค้ง อาจเป็นแรงเชิงสถิต (Static) ซึ่งเกิดขึ้นขณะที่เพลาไม่หมุน หรืออาจเป็นแรงที่เกิดขึ้นขณะเพลาหมุนไปและหมุนกลับ หรือ ระนาบวงแหวนในเบนไปจากระนาบวงแหวนนอกด้วยความเร็วค่อนข้างต่ำ

ประโยชน์ที่แฝงอยู่ในลักษณะการออกแบบกาบเพลาผิวโค้ง คือ

• ความบกพร่องของการจัดแนวศูนย์เพลา หรือการเยื้องแนวเชิงมุมไม่มีผลต่อการทำงานของกาบเพลาผิวโค้ง
• กาบเพลาผิวโค้งสามารถรองรับการเสียรูปของชิ้นส่วนที่อยู่รอบๆ
• กาบเพลาผิวโค้งไม่ก่อให้เกิดความเค้นบริเวณขอบ (edge stress) หรือ ความเค้นต่อชิ้นส่วนที่อยู่รอบข้าง ต่างจากการทำงานของกาบเพลาทรงกระบอก
• กาบเพลาผิวโค้งสามารถเพิ่มความน่าเชื่อถือในการใช้งาน ชิ้นส่วนโครงสร้างที่มีน้ำหนักเบา (Light weight construction)
• กาบเพลาผิวโค้งมีช่วงความเผื่อค่อนข้างกว้าง เอื้ออำนวยให้สามารถใช้งานร่วมกับโครงสร้างที่เป็นงานเชื่อมได้ จึงทำให้ต้นทุนเครื่องจักรโดยรวมต่ำลง

ปลายก้านสูบ (Rod Ends)

ปลายก้านสูบเป็นชุดรองลื่นประกอบด้วย กาบเพลาผิวโค้งประกอบในเสื้อมีลักษณะเป็นวงพร้อมด้วยแกนสลักเกลียว ปลายก้านสูบมักใช้ติดตั้ง ณ บริเวณปลายของแกนลูกสูบของกระบอกลมนิวเมติก หรือกระบอกไฮโดรลิก เพื่อทำหน้าที่เชื่อมต่อกระบอกลมหรือไฮโดรลิกเข้ากับชิ้นส่วนที่อยู่โดยรอบ

กาบเพลาผิวโค้งถูกนำไปประยุกต์ใช้ในลักษณะงานต่างๆ เป็นจำนวนมาก ทั้งในลักษณะการประกอบโดยตรงเข้ากับเสื้อของเครื่องจักรหรือใช้ร่วมกับเสื้อของปลายก้านสูบ กาบเพลาผิวโค้งมีลักษณะการออกแบบพิเศษต่างๆเพื่อช่วยให้การใช้งานที่ความน่าเชื่อถือสูงขึ้น เราสามารถแบ่งกาบเพลาผิวโค้งออกเป็นสองประเภทหลักๆ คือ กาบเพลาผิวโค้งชนิดที่ต้องการการบำรุงรักษาและชนิดปลอดการบำรุงรักษา

กาบเพลาผิวโค้งชนิดต้องการการบำรุงรักษา

กาบเพลาผิวโค้งของSKFชนิดผิวสัมผัสเหล็กกล้า/ เหล็กกล้าใช้วงแหวน เหล็กกล้าคาร์บอนโครเมียม (เหล็กแบริ่ง) ความแข็งแรงสูง ผ่านการชุบฟอสเฟตและเติมสารหล่อลื่นเพื่อการรันอินชนิดพิเศษและมักใช้ในลักษณะงานหลักๆ ได้แก่

• งานที่มีแรงเชิงสถิตสูงๆ
• งานที่มีสภาพการรับแรงเปลี่ยนแปลงมากๆ
• งานที่มีการเคลื่อนที่เยื้องแนวบ่อยๆ

กาบเพลาผิวโค้งชนิดนี้ยังทนทานต่อสิ่งแปลกปลอมและอุณหภูมิสูงได้ค่อนข้างดี ทั้งนี้ เพื่อให้การทำงานของกาบเพลาผิวโค้งชนิดนี้มีความน่าเชื่อถือจำเป็นต้องได้รับการบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอ และเพื่อให้การบำรุงรักษาเป็นไปโดยสะดวกยิ่งขึ้น กาบเพลาผิวโค้งจึงมีการเติมจาระบีทั้งที่แหวนในและแหวนนอก ยกเว้นกาบเพลาเล็กๆบางขนาดเท่านั้น และเพื่อปรับปรุงการหล่อลื่นให้ดียิ่งขึ้น กาบเพลาผิวโค้งขนาดรูในตั้งแต่ 150 มม.ขึ้นไปมีร่องกระจายสารหล่อลื่นบริเวณผิวสัมผัสของแหวนวงนอกด้วย

กาบเพลาผิวโค้งของ SKF ชนิดผิวสัมผัสเหล็กกล้า/ บรอนซ์นั้น แม้ว่าต้องการการบำรุงรักษาในระดับที่ต่ำกว่าชนิดผิวสัมผัสเหล็กกล้า/ เหล็กกล้า เนื่องจากมีคุณสมบัติในการหล่อลื่นด้วยตนเองดีกว่าก็ตาม แต่เพื่อให้การทำงานมีความน่าเชื่อถือมากยิ่งขึ้นยังคงต้องการการบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอเช่นกัน

กาบเพลาผิวโค้งชนิดปลอดการบำรุงรักษา

กาบเพลาผิวโค้งชนิดปลอดการบำรุงรักษามีราคาสูงกว่ากาบเพลาผิวโค้งชนิดต้องการการบำรุงรักษา กาบเพลาชนิดนี้ประกอบด้วยผิวสัมผัสที่เป็นวัสดุแตกต่างกันนำมาจับคู่กัน  ได้แก่
       -    เหล็กกล้า/ สารประกอบซินเตอร์บรอนซ์

• เหล็กกล้า/ เส้นใย PTFE
• เหล็กกล้า/ สารประกอบ PTFE

ลักษณะการรับแรงที่สามารถใช้กาบเพลาผิวโค้งชนิดปลอดการบำรุงรักษาได้แก่

• แรงมีปริมาณสูงและมีทิศทางคงที่
• ความเสียดทานค่อนข้างต่ำและมีค่าค่อนข้างคงที่
• ไม่สามารถเติมสารหล่อลื่นเพิ่มหรือไม่ต้องการเติมสารหล่อลื่นเพิ่ม

กาบเพลาผิวโค้งของ SKF ยังมีลักษณะพิเศษต่างๆ ซึ่งเอื้ออำนวยให้ผู้ใช้งานสามารถพิจารณาเลือกใช้กาบเพลาผิวโค้งชนิดที่เหมาะสมกับลักษณะการทำงานเพื่อให้มีประสิทธิภาพในการใช้งานสูงสุด

กาบเพลาผิวโค้งและปลายก้านสูบรุ่นต่างๆ

 กาบเพลาผิวโค้งของ SKF มีรุ่นการออกแบบต่างๆ ให้เลือกใช้งานมากมาย

• กาบเพลาผิวโค้งชนิดต้องการการบำรุงรักษารับแรงในแนวรัศมี
• กาบเพลาผิวโค้งปลอดการบำรุงรักษา รับแรงในแนวรัศมี
• กาบเพลาผิวโค้งชนิดสัมผัสเชิงมุม
• กาบเพลาผิวโค้งกันรุน
• ปลายก้านสูบมีผิวสัมผัส ชนิดต้องการการบำรุงรักษาผิวสัมผัสเหล็กกล้า/ เหล็กกล้า
• ปลายก้านสูบมีผิวสัมผัส ชนิดต้องการการบำรุงรักษาผิวสัมผัสเหล็กกล้า/ บรอนซ์
• ปลายก้านสูบ ชนิดปลอดการบำรุงรักษา